Słownik storage

Dla wielu osób mnogość nazw, skrótów i technologii wprowadza pewien chaos informacyjny. Przygotowaliśmy mały słownik pojęć i terminów technicznych oraz pojęć funkcjonujących w mowie potocznej branży storage.

Mamy nadzieję, że ułatwi on lekturę artykułów. Zachęcamy również do dodawania nowych skrótów i określeń przez formularz na dole strony.

A

AD

Active Directory – usługa katalogowa w systemach Windows Server

agregat

agregat w rozumieniu NetApp jest to kontener, w którym tworzy się poszczególne wolumeny zawierające grupy RAID

archiwizacja

przeniesienie części starych i rzadko przetwarzanych danych na wolniejsze i mniej dostępne, ale tańsze nośniki np. taśmy, twarde dyski o mniejszej wydajności.

autoloader

urządzenie wyposażone w jeden napęd taśmowy, magazynek na kilka taśm oraz automat do zmiany taśm

B

backup

kopia na bieżąco przetwarzanych danych (i/lub systemu operacyjnego, zainstalowanych aplikacji) z serwera lub stacji roboczych. W razie wystąpienia awarii pomaga w krótkim czasie przywrócić systemy do stanu z momentu wykonania ostatniej kopii

backup log

plik tekstowy z informacją o ostatnio wykonywanych kopiach i ich statusie, np. czy nie wystąpiły błędy (pełny dysk)

C

chmura

zasoby (dane) w zewnętrznej lokalizacji, do której dostęp jest najczęściej przez internet. Najczęściej chodzi o przeniesienie serwerów do zewnętrznego usługodawcy.

chmura hybrydowa

połączenie zasobów w firmie z zasobami będącymi u zewnętrznego dostawcy

CIFS

jest protokołem NAS służącym do realizacji współdzielenia plików w ramach LAN. W rozumieniu NetApp pozwalający serwować dane plikowe bezpośrednio z poziomu macierzy dyskowej, bez potrzeby stosowania np. serwera plików na Windows Server

D

D2D2T

Disk To Disk To Tape – idea wykonywania kopii na dyski, a następnie z dysków na taśmy

DAS

Directly Attached Storage – pamięci masowe podłączone bezpośrednio do serwera lub stacji roboczej

deduplikacja

proces usuwający powtarzające się dane w celu odzyskania wolnej przestrzeni

direct-attached

oznacza “bezpośrednie podłączenie”; najczęściej w kontekście podłączenia macierzy do serwerów bez użycia switcha

DR

(Disaster Recovery) – odtworzenie danych po awarii

DR Site

(Disaster Recovery Site) – najczęściej druga lokalizacja, która może być używa po awarii pierwszej. Np. dane z naszej firmy mogą być replikowane do serwerowni i w razie awarii z niej bezpośrednio udostępniane

E

EOL

(End Of Life) – oznaczenie, iż produkt lub usługa nie jest już rozwijana

EOS

(End Of Support) – oznaczenie iż dany produkt jest stary i nie wspierany – nie ma możliwości wykupienia wsparcia

F

Fail Over

oznacza przełączenie na zapasowy system (kontroler/komputer/macierz) po wykryciu nieprawidłowości w działaniu systemu głównego. Np. przełączenie w przypadku awarii zasilania lub awarii komponentu

FCP, FC

(Fibre Channel Protocol) – rodzaj protokołu SAN. Najczęściej występuje jako połączenie światłowodowe pomiędzy macierzą a serwerem. Obecnie w wersji 4, 8 lub 16 Gbit/s

firmware

oprogramowanie wbudowane w urządzenie, które można uaktualnić w celu wgrania wersji z nową funkcjonalnością, bądź poprawiającą występujące we wcześniejszych wersjach błędy

flash

termin określający zasób dyskowy w postaci pamięci elektronicznej. Np. dyski flash – oznaczają dyski SSD, w których nie ma wirujących talerzy a jest wyłączenie pamięć chip, czyli w uproszczeniu jak w pendrive

G

gibiki

patrz: SFP

grupa raid

grupa kilku lub więcej dysków połączona razem w celu zapewnienia większej niezawodności oraz szybkości pracy

H

HA

(High Availiability) − system informatyczny charakteryzujący się odpowiednio dostosowywaną: niezawodnością, dostępnością, wydajnością; do specyficznych, zwykle krytycznych, zastosowań danego systemu.

HBA

(Host Bus Adapter) – najczęściej karta z portami do serwera, np. 10 Gbit Ethernet. Zobacz też artykuł “jak podłączyć macierz do serwerów“

heart beat

protokół służący do monitorowania zasobów, dosłownie do sprawdzania czy żyją. W praktyce np. jeden z kontrolerów wysyła heartbeat (ping) do drugiego kontrolera i monitoruje czy ten odpowiada. Jeśli nie wykonywany jest Fail Over

hot-plug

oznacza, że dany sprzęt (np. dysk twardy, zasilacz, kontroler) można wymienić “na gorąco” czyli bez potrzeby wyłączania urządzenia.

hypervisor

najczęściej chodzi o oprogramowanie do tworzenia środowisk wirtualnych – jak VMware, XenServer, HyperV

I

IOPS

(input/output operations per second) wielkość określająca wydajność dysków i macierzy, wyrażająca jak wiele operacji we/wy urządzenie może wykonać w ciągu jednej sekundy

J

K

klaster

grupa połączonych urządzeń lub systemów np. macierzy, serwerów współpracujących ze sobą w celu zwiększenia prędkości i bezpieczeństwa

klonowanie

utworzenie kopii – najczęściej w odniesieniu do wolumenów, maszyn wirtualnych, lunów. Zobacz też FlexClone

kompresja

zamiana zapisu danych mająca na celu zmniejszenie ilości zajmowanego miejsca.

kontroler

obudowa z płytą główną do macierzy

L

low profile

najczęściej w odniesieniu do kart PCI używanych w serwerach – oznacza karty o mniejszej szerokości śledzia oraz mniejszej wielkości kart

Lun

(Logical Unit Number) – numer używany w sieciach SAN identyfikujący zasób dyskowy. Pojęcie LUN używane jest też do określenia samego zasobu dyskowego

M

medium transportowe

np. Ethernet lub światłowód – rodzaj połączenia za pomocą którego przesyłane są dane

migracja danych

proces polegający na przeniesieniu danych, np. ze starego modelu macierzy do nowszego

MTBF

(Mean Time Between Failures) – średni czas wyrażony w godzinach, w którym urządzenie może działać bez przerwy (bez awarii). Im większa wartość MTBF tym większa jest trwałość urządzenia.

multipathing

wielościeżkowość. Np. jeśli podłączymy macierzy do serwera za pomocą dwóch kabli to multipathing w razie awarii kabla pozwoli na automatyczne przełączenie na sprawny kabel.

N

NAS

Grupa protokołów plikowych lub w innym znaczeniu urządzenie do przechowywania danych wyposażone najczęściej w protokół SMB (CIFS)

NBD

(Next Business Day) – następny dzień roboczy, najczęściej w odniesieniu do czasu naprawy lub reakcji na zgłoszoną awarię

NFS

Protokół NAS

O

ONTAP, Data ONTAP

nazwa systemu operacyjnego stosowanego w macierzach NetApp serii FAS

P

pamięć masowa

patrz: storage

po miedzi

w mowie potocznej oznacza przesyłanie danych za pomocą kabla miedzianego, najczęściej chodzi o zwykły Ethernet

po świetle

w mowie potoczne oznacza przesyłanie danych za pomocą światłowodu najczęściej chodzi o kabel LC-LC

protokół

standard dotyczący rodzaju komunikacji między urządzeniami lub systemami. Często w odniesieniu do sposobu łączenia serwera z macierzą – zobacz też SAN (iSCSI, FC), NAS (CIFS, NFS)

R

ramka na dyski

plastik, do którego włożony jest dysk twardy – rodzaj szufladki, którą wsuwa się do serwera lub macierzy

redundancja

dosłownie “nadmiarowość”. Systemy redundantne są tak zaprojektowane aby wydajność jednego z urządzeń była wystarczająca do obsługi całego systemu. Np. redundantne zasilacze oznacza, iż w przypadku awarii jednego zasilacza, drugi może nadal działać.

replikacja

synchronizacja danych pomiędzy kilkoma urządzeniami lub lokalizacjami. Zobacz też SnapMirror

repozytorium

miejsce uporządkowanego przechowywania dokumentów, danych komputerowych

RPO

(Recovery Time Objective) – określa co jaki czas muszą być wykonywane kopie danych. Określenie RTO umożliwia nam przygotowanie strategii backupu. Np. jeśli jest to RTO=4 godziny, to kopia kopia danych robiona raz na dobę nie spełni założenia.

RTO

(Recovery Time Objective) – maksymalny tolerowany czas przestoju systemów po awarii

S

SaaS

(Software As a Service) – rodzaj dystrybucji oprogramowania w postaci usługi – np. gmail

SAN

Grupa protokołów blokowych

SAS dyski

rodzaj dysków, znacznie szybszych niż SATA stosowanych popularnie w macierzach dyskowych

SAS protokół

rodzaj protokołu do transmisji danych. W macierzach NetApp półki dyskowe zazwyczaj podłączane są właśnie za pomocą SAS.

SATA

popularny rodzaj dysków charakteryzujący się dużą pojemnośćią

SFP

“esefpeki” – wąskie moduły wsuwane w kontrolery macierzy lub karty HBA służące do konwersji pomiędzy protokołami.

skalowalność

skalowanie obciążeń

w zależności od kontekstu oznacza proces służący do rozłożenia obciążęnia pomiędzy np. kilka serweró, kilka macierzy etc.

SMB

Patrz: CIFS

snapshoty

proces wykonywania kopii migawkowych

spare

w grupach RAID oznacza dodatkowy dysk, który w wypadku awarii zostaje użyty do odbudowy. Analogicznie jak koło zapasowe w samochodzie.

SRP, cena SRP

(Suggested Retail Price) – cena sugerowana przez producenta, zwana też ceną listową bądź ceną katalogową

SSD cache

dodatkowe dyski SSD, które są używane w celu przyspieszenia pracy standardowych dysków. Zobacz również FlashPool

storage

dosłownie “przechowywanie”. Zasób dyskowy, macierz dyskowa.

support

ogólnie mówiąc wsparcie techniczne, rozszerzające zakres standardowej gwarancji. W macierzach NetApp infolinia pomocy technicznej czynna jest całą dobę.

switch

po polsku przełącznik. Najczęściej w odniesieniu do urządzenia pozwalającego dzielić połączenie ethernet lub FC

T

thin provisioning

proces „oszukiwania” systemu operacyjnego polegający na logicznym prezentowaniu mu w pełni funkcjonalnych zasobów dyskowych, pomimo faktu iż w zasobów takich fizycznie on nie posiada.

U

update

proces mający na celu uaktualnienie oprogramowania

upgrade

proces mający na celu przejście do nowej wersji – sprzętu lub oprogramowania

V

VLAN

wirtualna sieć lokalna; umożliwia np. oddzielenie na switchu ruchu internetowego od podsieci łączącej serwery z macierzą

VTL

Virtual Tape Library – jest to urządzenie np. dyskowe, które emuluje bibliotekę taśmową. W praktyce umożliwia systemom backup obsługującym tylko taśmy na zapis dyskach

W

wirtualizacja

proces pozwalający podzielić zasoby fizyczne (np. pamięć RAM, zasoby procesora i przestrzeń dyskową) na kilka wirtualnych urządzeń (maszyn wirtualnych)

wolumen

(volumen, wolumin) – wydzielony obszar pamięci masowej służący do przechowywania informacji

Z